Site İçi Arama

Türkiye'de kalkınma planları (1960 dan günümüze)



Giriş
1960 yılında Devlet Planlama teşkilatının kurulmasıyla, Türkiye artık pek çok dünya ekonomisinde uygulanan ve başarılı sonuçlara ulaşılan Planlı Kalkınma Dönemine geçişte önemli bir adım atıyordu.
Devlet Planlama Teşkilatı milli birlik komitesinin hazırladığı 1961 Anayasasında da yer verilerek anayasal bir kurum haline getirilmişti. Kalkınma Planları Devlet Planlama teşkilatı tarafından hazırlanır. Kalkınma planlarına geçmeden önce DPT nin yapısı ve işleyişi hakkında kısaca bilgi vermenin faydalı olacağı kanaatindeyim.

Devlet Planlama Teşkilatı (DPT)-1960
1960 yılında kurulan DPT, 1994 yılında çıkarılan ve daha sonra 2003 yılındaki ek maddelerle güncelleştirilen 540 sayılı kanun hükmünde kararname ile görev ve teşkilat yapısı düzenlenmiş başbakanlığa bağlı bir kuruluştur. 540 sayılı KHK DPT nin kuruluş amacını şöyle açıklamaktadır.

"Madde 1 – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin amacı, kaynakların verimli kullanılması ve kalkınmanın hızlandırılması amacıyla ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel planlama hizmetlerinin bir bütünlük içerisinde etkin, düzenli ve süratli olarak görülebilmesi için Devlet Planlama Teşkilatının kurulmasına, teşkilat ve görevlerine dair esasları düzenlemektir."

Devlet Planlama Teşkilatının en üst hiyerarşik amiri Müsteşar'dır. DPT 3 ana birimden meydana gelir;
a)Yüksek Planlama Kurulu
b)Para, kredi ve koordinasyon kurulu
c)Müsteşarlık
Türkiye'de Kalkınma Planları
1. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967)
2. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972)
3. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977)
4. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983)
5. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989)
6. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994)
7. Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000)
8. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005)
9. Kalkınma Planı(1.Yedi Yıllık Kalkınma Planı) (2007-2013)